14d651409ed0f111c5be0b0badccbc5694792e59
22 Kasım 2023

Haftalık Yazılım ve Teknoloji Bülteni 1

ile umut

Eskiden Chip, PC Magazin gibi dergileri asla kaçırmadığım için kendi ilgilendiğim alanlarda dergi yazmaya karar verdim ve Haftalık Yazılım ve Teknoloji Bülteni 1’i yayına aldım. Uzatmadan haydi başlayalım.

Girişimcilik

Artan maliyetler ve yükselen dolar kuru ile birlikte sunucu, editör, mmp (mobile measurement partner), geliştirici hesapları, reklam maliyetlerinin katlanması girişimleri etkilemeye başladı. Teknoloji firmaları bu yıl gelirlerin artacağını belirtmelerine karşın kâr oranının düşeceğini ön görüp layoff yani toplu işten çıkarmalara gittiler. Amerika’da yaşanan enflasyonla birlikte ülkemizdeki yüksek enflasyon ve dolar kuru yurtdışına uygulama, oyun gibi ihracat yapan şirketlerin gelirini artmış olsa da bahsettiğim konularda gider çok daha arttığı için diğer şirketlerle rekabet oranı düşmeye başlamıştır.

Teknoloji

İşlemci

İşlemci dünyası fazlasıyla karışmış durumda. Yapay zeka Nvidia ekran kartı şirketini GPU özelinde farklı bir noktaya çekip yükselişini sürdürüyor. Aynı zamanda Intel ve Nvidia Arm işlemcisine destek olarak Apple işlemcileriyle rekabet edilebilmesi için destek oluyor. Qualcomm tarafında ise yeni nesil Gen 3 serisi Apple M serisi işlemcilerine göre çok daha performanslı çalışacağı benchmark testlerinde ortaya çıkıyor. Dolayısıyla bu çekişmeler yeni teknoloji üretimine yada fiyatların düşmesine neden olacağını düşünüyorum. Ayrıca 3d yazıcı ile işlemci prototipi yapılmaya çalışılmakta olup üretim maliyetinin çok düşürüleceği ön görülüyor dolayısıyla işlemci pazarında kısa vadede yeni teknolojiler ile birlikte maliyetin düşmesi ve büyük yenilikler görülmesi içten bile değil.

Yapay Zeka

Geçtiğimiz hafta AI tarafında bazı şok edici olaylar gerçekleşti. Open AI kurucusu Sam Altman CEO koltuğundan yönetici kurulu tarafından kovuldu. Ardından yerine getirilen yine kurucu ekipten olan Greg Brockman ise istifa ederek ayrıldı. Ardında sayısız söylentilerin devam ettiği kovulma konusunda yönetim kurulunun açıklaması ise yönetim kuruluna bilgi vermeden devam edilmesi idi. Söylentilerden önemli bir kaçı şöyle;

  • Şirketin araştırma müdürü Ilya Sutskever, yeterli kaynak olmadığı için büyümeyi sınırlandırması gerektiğini iletmiş ancak Sam Altman dinlemeyip ülke başkanları olmak üzere yönetim kurulundan habersiz olarak yatırım toplamaya ve büyümeye çalışmak istiyormuş.
  • Bu olaylar kurucusu olan Elon Musk ve büyük yatırımcılarından olan Microsoft’un dahi kovulma gerçekleştikten sonra haberinin olduğu. Aynı zamanda Microsof’un ise Sam ve Greg’i işe aldığı söylentiler arasında. Elon Musk 2018’de yönetim kurulundan ayrılmıştı.
  • Abiword HTML Document
  • Diğer öne çıkan söylenti ise yönetim kurulunda yer alan ve aynı zamanda Quora’nın kurucusu da olan Adam D’Angelo. Quora bünyesinde çıkarmış oldukları Poe yapay zeka altyapısı ile yapılan işlere taş koymuş olabileceği, çünkü Poe aslında custom bir chat gpt ve ChatGPT ile aynı şekilde kazanç sağlamakta.

Uygulama Marketleri

App store bazı büyük firmalar ile Apple Pay ödemesine alternatif olarak ödeme almalarını kabul etti. Tabi bu açılan davalar sonucu oldu ancak küçük firmalar henüz bu durumdan faydalanamaması çifte standart yaratıp konu hakkında davaların devam etmesine sebep olacaktır. Bu durumun küçük uygulama ve oyun geliştiricilerini kısa vadede kötü etkileyeceğini düşünüyorum. Son kullanıcılar uygulamaları satın alırken kısa sürede satın alma ekranına geldiklerinde Google veya Apple pay üzerinden kayıtlı olan kartlarını hızlıca kullanarak satın alımlar gerçekleştirmektedir. Dolayısıyla bu durum uzadığında veya düzgün yapılmayan satın alma sayfaları karşısında satın alım gerçekleştirmiyorlardı. Bu durum farklı sayfalara yönlendireceğinden ve kısa vadede uygulama içi satın alımların kültürü değişeceğinden dolayı  büyük firmaları etkilemeyecek olsa da bir çok küçük firmayı hatta satın alımlarda genel bir düşüş yaşanabileceğini söylemek mümkündür. Bu alışkanlık kazanıldıktan sonra apple ve google tarafında alınan yüzde 30 komisyondan ötürü genel olarak uygulama içi fiyatlarda düşüş yaşanabileceğini söylemek de mümkün hatta bu ilerleyen sürede ekosistemi güçlendirecektir.

Google Play – Uygulamaya 20 Testçi

Google Play daha güvenilir ve kaliteli uygulamalar çıkarmak için geliştiricilere bazı yaptırımlar getiriyor. Şahsi iş yapanlar ve Indie developerlar için korkunç bir senaryo gerçekleşti. 13 Kasım 2023’ten itibaren uygulamayı production yani yayına göndermeden önce kapalı testte 20 ayrı testçinin son 14 günde katılması ve aktif olarak test etmesiyle birlikte yayına alınabilecek. Ancak eski geliştiricilerin panik yapmasına henüz gerek yok çünkü uygulama sadece 13 Kasım’dan sonra kayıt yapanlar için geçerli. Yeni geliştiricilerin ise bu konuyu nasıl çözecekleri meçhul çünkü 200 geliştiricisi olan firmalar dahi 20 testçiye sahip değil henüz, bu konuda yeni bir iş kolunun çıkacağı kesin. Çünkü ilerleyen süreçte bunu eski geliştiricilere de uyarlayacaklardır.

—-

Quick Fixes

Linux

Eski bir cihazıma Antix Linux 23 kurdum. Hoparlorden test komutu uyguladığımda ses geliyor ancak youtube gibi internet sitelerinden ses gelmiyordu. Kısa bir araştırma sonucu apt install pulseaudio komutu ile gerekli bağımlılıkların yüklenmesi gerektiğini öğrendim. Yükleme sonrasında gayet stabil çalışmaya başladı.

Apple Development

1- Apple reviewer işlemlerine bakan ekipte bazı hediyeler alan işcilerini yakalayıp işten çıkardığı duyulmuştu. Bu durum geri kalan app review işlemi yapan çalışanların her detaya reject yani kabul etmeme durumuna yol açmaya başladı.

2- Daha önce kabul edilen bir çok uygulamamız olmasına rağmen ATT yani App Tracking Tranparency tarafında dialog çıkarmamıza rağmen çıkmadığı belirtilerek rejectler aldık. Araştırmalarıma göre bu durum özellikle iOS 15 sürümünden sonra başlamış ve yapılabilecek en kolay çözüm DispatcherQueue ileDispatchQueue.main.asyncAfter(deadline: .now() + 0.5) { ATT Request } ile 500 ms bir fark koyarak verince sorun çözülüyor. Aynı şekilde flutter tarafında ise Future.delayed(Duration(milisecond: 500){ ATT Request } şeklinde sorunu çözümleyebilirsiniz.

Tricks

Yazılıma yeni başlayan ve kafasını karıştıran bir konuya denk gelen arkadaşlar, önce konuyu stackoverflow’da aratıp yanıtları anlayıp daha sonra ChatGPT’ye sorup deneyerek sorunlarını hem çözüm hem de detaylıca anlayabilirler. Hatta stackoverflow’da kendi alanlarında sorulan soruları aynı şekilde yanıtlayarak işe alımlarda kontrol edilen stackoverflow puanını arttırarak işe alımını kolaylaştırabilir.

Haftanın Şikayetleri

– Keenetic Extra DSL AC1200 modemi yaklaşık 2 yıldır kullanıyorum. İlk 1 yılı adaşım olan müşteri hizmetlerini ikna etmeye çalışmakla geçti. Ne zaman modemi kullansam belli aralıklarla bağlantım kopuyordu. TurkNet, Netspeed ve TurkTelekom fiber kullandım, orjinal modemde sorun yokken bu modem sürekli bağlantı kopması yaşanıyordu. En son adaşım cihazda problem yok demesine karşı ben göndereceğim dedim, gönderdim ve cihazın anakartında problem olduğu için sıfırı ile değiştirdikleri bilgisi geldi. Bir süre problemsiz kullandım ancak şu anki konumumda data hattını bu modemle paylaşıyorum yani access point olarak kullanıyorum ancak sürekli kopmalar yaşıyorum. Gerçekten olağanüstü donanımsal ve yazılımsal özelliklere sahip olmasına karşın kesintiler eziyet haline geliyor.

– Türk Telekom bulunduğum ilin ilçesinde yan sitede olmasına rağmen interneti getiremiyor. Ancak bu konuda bir kampanyaları mevcut ve eğer altyapı olmayan bir bölgede yaşayıp başvuru yaptıysanız Magnet adlı data hattı ile çalışan interneti verebiliyorlar. Bunun için merkeze gidilmesi gerektiği belirtildi ve merkez Turk Telekom’a gidilmesine rağmen onun da altyapısı olmadığı bilgisi verilip hizmet hiçbir şekilde sağlanamadı. En kısa sürede Türk Telekom telekelinden kurtulma dileğimizi iletip haftanın şikayetlerini sonlandıralım, herkese şikayetsiz günler dilerim.

Kısa Kısa Geçmiş

İlk oyun modum

6 yaşımda windows 3.1 ile oyun dünyasına başlamıştım, oyunları hatırlıyorum ama adlarını hatırlamıyorum. İlk adını hatırladığım disketten oynadığım oyun Dave olmalı. Çünkü o dönem daha çok sega ile Sonic, Snow master, Schnobi gibi oyunları daha çok seviyordum. Neyse orta okul yıllarında Counter Strike ve Unreal Tournament ile tanıştım. Henüz çevrim içi oynanamıyordu. Daha sonraları adına bot dediğimiz şimdinin yapay zekaları oyunculardı. Babama yalvar yakar CD-Writer aldırmıştım ve parasını çıkarabileceğimi söylüyordum. Ki çıkardım da, nasıl mı? Unreal içerisinde Quake tarzı oyunu dışında Counter tarzı daha reel olabilecek bir oyun modu daha bulunuyordu. Bu oyunun içerisindeki haritaların bmp yani bugünki jpg, png resim formatları yokken kullanılan paint ile değiştirebildiğimiz haritaların olduğunu hatta bazı oyun ekranlarının olduğunu farkettim. Önce oyunun başlangıçını türkçeleştirip Counter’a benzettim ve yeni versiyonmuş gibi bu modu okuldaki çevreme satmaya başladım. Daha sonra harita yapımını öğrenip dust gibi counter haritalarını da oyuna eklediğimde çok güzel olduğunu farkettim ve bu şekilde yeni versiyonunu tekrar satmaya başladım. Oyun tutmuştu çünkü şu anda da anlaşılacağı üzere Unreal oyun motoru o zamanda gerçekten fark yaratıyordu ancak üzerine düşüp yeterince reklam yapmamış olacaklar ki Counter kadar populer olamamıştı ama ben 2000’li yılların başında ilk modumu yapıp kazanç sağlamıştım.

– Diğer öne çıkan söylenti ise yönetim kurulunda yer alan ve aynı zamanda Quora’nın kurucusu da olan D’Angelo .. Quora bünyesinde çıkarmış oldukları Poe yapay zeka altyapısı ile yapılan işlere taş koymuş olabileceği, çünkü Poe aslında custom bir chat gpt ve ChatGPT ile aynı şekilde kazanç sağlamakta.